TL;DR:

AI có thể thay thế Trị liệu? ĐÚNG

AI có thể thay thế nhà trị liệu không? CHƯA

Bạn đã bao giờ nghĩ về trí tuệ nhân tạo như những nhà trị liệu chưa? Chà, ý tưởng này không quá xa vời như người ta tưởng. Hãy cùng khám phá chủ đề hấp dẫn này bằng những thuật ngữ đơn giản.

Ý tưởng lớn là gì?

Mọi người đang nói rất nhiều về việc AI (trí tuệ nhân tạo - hãy nghĩ đến robot thông minh hoặc chương trình máy tính) đang thay đổi các công việc khác nhau như thế nào, bao gồm cả trị liệu. Vì vậy, câu hỏi lớn là liệu robot có thể làm được những gì một nhà trị liệu làm không? Các nhà trị liệu đã được xác minh cho rằng AI chắc chắn có thể thực hiện trị liệu, nhưng nó có thể không đảm nhận toàn bộ công việc của một nhà trị liệu con người, ít nhất là vào năm 2024.

Trị liệu: Ngày ấy và bây giờ

Trị liệu đã bắt đầu từ lâu với cái gọi là phân tâm học. Đây là lúc bệnh nhân nằm trên ghế dài và chỉ nói về bất cứ điều gì họ nghĩ đến trong khi nhà trị liệu lắng nghe và cố gắng hiểu những suy nghĩ sâu sắc của họ. Nhưng một số người không tin rằng đây là cách tốt nhất. Vì vậy, họ đã nghĩ ra những phương pháp mới, chẳng hạn như tập trung vào những gì chúng ta làm và cách chúng ta suy nghĩ, cảm nhận và hành động (điều này được gọi là Liệu pháp Hành vi Nhận thức hay CBT).

Có phải tất cả các liệu pháp đều có tác dụng giống nhau?

Mặc dù các liệu pháp điều trị khác nhau về cách thức hoạt động, nhưng tất cả chúng dường như đều giúp ích cho mọi người ở mức độ như nhau. Điều thực sự quan trọng trong trị liệu là mối quan hệ giữa nhà trị liệu và người được giúp đỡ – như sự tin tưởng và hiểu biết lẫn nhau.

Máy tính có thể trị liệu được không?

Với việc trị liệu ngày càng có cấu trúc chặt chẽ hơn, mọi người bắt đầu tự hỏi liệu máy tính có thể làm được điều đó hay không. Họ thậm chí còn tạo ra một phiên bản máy tính của CBT và nó hoạt động khá tốt, đôi khi tốt như một nhà trị liệu thực sự!

Sự tiếp xúc của con người trong trị liệu

Nhưng trị liệu không chỉ là học các kỹ năng hoặc làm theo các bước. Đó còn là cảm giác được kết nối và thấu hiểu bởi người khác. Sự tiếp xúc của con người là điều mà AI chưa thể làm được.

Điều gì sẽ xảy ra nếu AI trở nên quá giống con người?

Điều đáng lo ngại nhất là điều gì sẽ xảy ra nếu AI bắt đầu thay thế các nhà trị liệu con người. Điều này có nghĩa là AI không còn chỉ là một công cụ nữa; nó đang trở nên giống con người hơn. Nếu AI có thể giống con người trong trị liệu, nó cũng có thể bắt đầu thay thế con người trong các lĩnh vực khác của cuộc sống, như làm bạn bè hoặc thậm chí hơn thế nữa.

Suy nghĩ của bạn có vấn đề

Ý tưởng này khá mới mẻ và có nhiều ý kiến ​​khác nhau. Điều quan trọng là phải suy nghĩ xem việc có một nhà trị liệu AI là tốt hay xấu cho chúng ta về lâu dài.

20 câu hỏi thường gặp về AI và liệu pháp

1. AI thực sự có thể trị liệu? Có, AI có thể thực hiện một số nhiệm vụ trị liệu, đặc biệt là trong các liệu pháp có cấu trúc như CBT.

2. AI sẽ thay thế các nhà trị liệu con người? Hiện tại, AI chưa thể thay thế hoàn toàn các nhà trị liệu con người vì nó thiếu sự kết nối giữa con người với nhau.

3. Phân tâm học là gì? Đó là một phương pháp trị liệu cũ, nơi mọi người nói chuyện thoải mái để khám phá những suy nghĩ sâu sắc.

4. CBT là gì? Trị liệu hành vi nhận thức, tập trung vào suy nghĩ, cảm xúc và hành động.

5. Có phải tất cả các liệu pháp đều có hiệu quả như nhau? Các liệu pháp khác nhau có tác dụng giống nhau, nhưng mối quan hệ giữa nhà trị liệu và khách hàng là chìa khóa.

6. Máy tính có thể chạy các buổi trị liệu không? Có, đặc biệt đối với các liệu pháp có cấu trúc như CBT.

7. AI có tốt như nhà trị liệu con người trong CBT không? Trong một số trường hợp, CBT được vi tính hóa cũng có hiệu quả như khi được thực hiện bởi con người.

8. Điều gì còn thiếu trong liệu pháp AI? Sự kết nối đồng cảm, nhân văn mà bạn có được với một nhà trị liệu con người.

9. Điều gì có thể xảy ra nếu AI thay thế các nhà trị liệu con người? Nó có thể dẫn đến việc AI đảm nhận nhiều vai trò của con người hơn trong cuộc sống của chúng ta.

10. Việc sử dụng AI trong trị liệu có hợp đạo đức không? Đó là một chủ đề tranh luận, tập trung vào lợi ích và rủi ro.

11. AI có thể hiểu được cảm xúc của con người? AI đang ngày càng tiến bộ hơn nhưng nó không giống với sự hiểu biết của con người.

12. Vai trò của niềm tin trong trị liệu là gì? Sự tin tưởng là rất quan trọng trong mối quan hệ giữa nhà trị liệu và khách hàng để có được liệu pháp hiệu quả.

13. AI có thể dạy chúng ta về tâm trí của chúng ta không? Có, AI có thể cung cấp các công cụ và kiến ​​thức về các quá trình tinh thần.

14. Sự tiếp xúc của con người trong trị liệu có quan trọng không? Vâng, đó là một phần quan trọng của sự chữa lành và hiểu biết.

15. Mọi người có thoải mái với các nhà trị liệu AI không? Nó thay đổi; một số cởi mở với nó, trong khi những người khác thích các nhà trị liệu con người hơn.

16. AI trong trị liệu ảnh hưởng đến công việc như thế nào? Nó có thể thay đổi vai trò của các nhà trị liệu, nhưng không thay thế hoàn toàn họ.

17. Mối quan hệ ảo là gì? Mối quan hệ với AI hoặc nhân vật ảo, như trong trò chơi điện tử.

18. AI có thể giúp giải quyết mọi vấn đề về sức khỏe tâm thần không? AI có thể giúp giải quyết một số vấn đề, nhưng không phải tất cả, đặc biệt là những vấn đề cảm xúc phức tạp.

19. Các nhà trị liệu cảm thấy thế nào về AI trong lĩnh vực của họ? Nhiều người tò mò nhưng cũng thận trọng về tác động của nó.

20. AI trong trị liệu có phải là tương lai? Đó là một phần của tương lai, nhưng các nhà trị liệu con người vẫn sẽ đóng một vai trò quan trọng.